Discussies
Vaak is meteen duidelijk of een bedrijf bij een bepaalde bedrijfstak hoort. Maar in sommige gevallen is het lastiger beoordelen of een bedrijf onder de zogenaamde werkingssfeer (het bereik) van een pensioenfonds valt. Dat leidt regelmatig tot discussies. Zo vond het pensioenfonds voor de Reisbranche dat reiswebsite Booking zich moest aansluiten. Booking dacht er anders over en zag zichzelf meer als een IT-bedrijf dan als reisagent. De rechter gaf het pensioenfonds gelijk en dat leidt ertoe dat de duizenden medewerkers met terugwerkende kracht recht hebben op een pensioen van het fonds voor de Reisbranche. Voor Booking een kostenpost van ruim 400 miljoen euro.
Zelfstandigen
In het verlengde van die discussie ligt de positie van zelfstandigen. Zo oordeelde de rechter vorig jaar dat de bezorgers van Deliveroo geen zzp’ers maar werknemers waren. De volgende kwestie die toen op tafel lag, was het pensioen. Want deze werknemers vielen daardoor onder de werkingssfeer van het bedrijfstakpensioenfonds Vervoer. Ook hier moest Deliveroo, dat inmiddels niet meer actief in ons land, een forse nabetaling doen.
Zelf actie ondernemen
Wie een onderneming start, moet zelf nagaan (of door een adviseur laten nagaan) of de activiteiten van de onderneming mogelijk onder de werkingssfeer van een bedrijfstakpensioenfonds vallen. Je kunt er bijvoorbeeld niet vanuit gaan dat de salarisadministrateur dit voor je heeft uitgezocht: dat moet dan een expliciete opdracht zijn geweest. Het is ook niet zo dat een pensioenfonds zich meteen bij aanvang van je activiteiten bij jou meldt. Ook kan het zo zijn dat de cao voorschrijft dat deelgenomen moet worden aan een bepaalde pensioenregeling.
Opnieuw checken
Het gebeurt ook nog weleens dat de activiteiten van een onderneming gedurende de rit wijzigen: let ook dan goed op of je mogelijk toch bij een (ander) bedrijfstakpensioenfonds moet aansluiten. Hier spelen ook maatschappelijke opvattingen een rol. Zo moest het bedrijf JustMeat dat veganistische vleesvervangers maakt, zich verplicht aansluiten bij het Bedrijfstakpensioenfonds voor Vlees, Vleeswaren, Gemaksvoeding en Pluimveevlees. De rechter zocht aansluiting bij wat er in de samenleving leeft en stelde dat ‘de gemiddelde burger onder gehaktballetjes, frikandellen en hamburgers tegenwoordig niet meer alleen de vleeshoudende producten verstaat, maar tevens de vegetarische/veganistische variant ervan’.
Werknemer recht op pensioen
Is een onderneming ten onrechte niet aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds, dan kan het fonds de premie dus alsnog opeisen. Het pensioenfonds is namelijk verplicht om een werknemer die onder de werkingssfeer valt, een pensioen uit te keren, of de werkgever in kwestie nou premie heeft afgedragen of niet. Een pensioenfonds kan niet alleen de pensioenpremie met terugwerkende kracht eisen, maar ook een schadevergoeding. Had het bedrijf elders een eigen pensioenregeling, dan kan in bepaalde gevallen om een vrijstelling worden verzocht. Een pensioenadviseur kan hierbij adviseren.
