Het nieuwe pensioenstelsel, gevolgen voor ZZP’ers

De Wet toekomst pensioenen (Wtp) is aangenomen door de Eerste Kamer. Hoewel de aandacht vooral uitgaat naar werknemers in loondienst zijn er ook gevolgen voor zelfstandig ondernemers. Een goed moment om iets aan je pensioen te doen.

Wat heb ik als ZZP’er met de pensioenwet te maken?
De pensioenwet heeft inderdaad vooral een grote impact op pensioenregelingen in de tweede pijler (dus wat in loondienst wordt opgebouwd) en hier is in de media de meeste aandacht voor. Wellicht heb je als zelfstandig ondernemer in het verleden op die manier pensioen opgebouwd.

Wat verandert er voor mij?
Naast de tweede pijler verandert ook de derde pijler, dat is de pijler waarin je zelf iets regelt voor je pensioen. Dat is fiscaal voordelig omdat je de inleg kunt aftrekken. Daar staat tegenover dat je het geld dan daadwerkelijk opzij zet voor je pensioen, je kunt het niet zoals spaargeld makkelijk weer naar jezelf overboeken.
Deze derde pijler wordt fors verruimd. Het bedrag dat je fiscaal voordelig kunt inleggen gaat van 13,3 procent van het pensioengevend inkomen naar 30 procent. Ook krijg je langer de tijd om de voorbije jaren ‘in te halen’, de termijn van de reserveringsruimte gaat van zeven naar tien jaar. Deze verruimingen hebben ertoe geleid dat de fiscale oudedagsreserve (FOR) in 2022 is afgeschaft. Dit was in de praktijk vaak een papieren reserve.

Kan ik me als zzp’er aansluiten bij een pensioenfonds?
Die mogelijkheid bestaat al wanneer je uit dienst gaat. Je kunt je dan binnen een bepaalde termijn vrijwillig aansluiten bij het pensioenfonds van je ex-werkgever. Dit is echter vrij duur omdat je ook het werkgeversdeel van de pensioenpremie dan zelf moet betalen en hier wordt dan ook niet veel gebruik van gemaakt. In de nieuwe wet is wel een experimenteerbepaling opgenomen: pensioenfondsen mogen zzp’ers toelaten die in dezelfde branche werkzaam zijn als deelnemers van het fonds. Het idee is dat zij dan kunnen profiteren van het delen van risico’s en het collectief beleggen. Ook kan ruimte worden geboden aan meer flexibiliteit in de hoogte van de in te leggen premie. Nog niet duidelijk is welke fondsen hun deuren zullen openstellen voor zelfstandigen.

Wat kan ik verder doen aan mijn pensioen?
De afschaffing van de fiscale oudedagsreserve in combinatie met de nieuwe pensioenregels vormen een goed moment om naar je pensioen te kijken. Pensioen is nooit geïsoleerd, maar hangt samen met je hele financiële situatie. Stel jezelf eens de volgende vragen en overleg met je boekhouder of financieel adviseur.

Heb ik een oudedagsreserve opgebouwd en wat doe ik daar nu mee?
Heb ik in loondienst pensioen opgebouwd en hoeveel is dat?
Wat verwacht ik na pensionering maandelijks nodig te hebben?
Heb ik tegen die tijd een afgelost huis?
Wat gebeurt er met de nabestaanden wanneer ik overlijd, of wanneer mijn partner wegvalt?